Utrzymanie homeostazy w komórkach żywych organizmów eukariotycznych zależy od ilości oraz aktywności wielu różnych białek, które są regulowane na poziomie transkrypcji, translacji, modyfikacji potranslacyjnych, a także od efektywności ich proteolizy. Istotną rolę w degradacji specyficznych białek uczestniczących w regulacji wielu procesów życiowych roślin, odgrywają katalityczne kompleksy proteaz, zwane proteasomami 26S i 20S. Proteoliza z udziałem tego pierwszego, wymaga zaangażowania różnego rodzaju enzymów, tworzących wspólnie szlak ubikwitynowo-proteasomalny (ang. Ubiquitin-Proteasome Pathway, UPP). Białka enzymatyczne uczestniczące w UPP odpowiadają za rozpoznawanie protein przeznaczonych do degradacji oraz przyłączanie do nich cząsteczek ubikwityny (peptyd złożony z 76 reszt aminokwasowych, Ub), umożliwiając tym samym ich proteolizę. Natomiast, rozkład białek przez 20S jest ubikwitynowo niezależny. Na drodze proteasomalnej usuwane są białka uszkodzone, ale również te o właściwej budowie, jak np.: enzymy szlaków biosyntetycznych regulujące funkcjonowanie komórek, białka modulujące przebieg cyklu komórkowego, czynniki transkrypcyjne, itp. W niniejszej pracy omówiono najnowsze odkrycia dotyczące roli i mechanizmu działania proteasomów w biologii nasion. Podano przykłady wybranych, niedawno poznanych, białkowych elementów hormonalnych szlaków sygnałowych, które ulegają degradacji proteasomalnej i pełnią istotne funkcje w biologii nasion. Zaprezentowano dowody potwierdzające, iż wśród specyficznych białek rozkładanych przez proteasom 26S, o istotnym znaczeniu w biologii nasion, występują między innymi: czynniki transkrypcyjne regulujące odpowiedź na kwas abscysynowy (ABA), takie jak ABI; białka DELLA biorące udział w regulacji sygnału indukowanego przez gibereliny (GA); a także czynniki regulatorowe Aux/IAA uczestniczące w szlaku sygnałowym auksyn (IAA) oraz wiele innych. Ponadto, przedstawiono prekursorskie wyniki badań wskazujące, iż mechanizm regulacji procesów przebiegających w nasionach, jest również związany ze zmianami w metabolizmie reaktywnych form tlenu (ang. Reactive Oxygen Species, ROS) oraz degradacją specyficznych, karbonylowanych białek przez kompleks 20S. Dane zawarte w tej pracy przeglądowej podkreślają rolę proteasomów, jako kluczowych elementów wpływających na zależne od sygnałów hormonalnych i ROS procesy zachodzące w nasionach.