ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
2
Date of issue: 
W artykule przedstawiono poglądy dotyczące budowy oraz roli tratw lipidowych heterogennych, bogatych w sterole i sfingolipidy mikrodomen występujących w błonie komórkowej (plazmalemie), a także w błonach organelli wewnątrzkomórkowych, np. kompleksie Golgiego, siateczce śródplazmatycznej czy mitochondriach. Tratwy lipidowe mogą mieć różne rozmiary. Najczęściej ich średnica wynosi 50100 nm, ale występują również duże formy o średnicy 200500 nm. Najmniejsza tratwa ma średnicę 520 nm oraz krótki okresie trwania (rzędu milisekund). Tratwa lipidowa o wymiarach 5 nm zawiera około 3040 lipidów i 610 charakterystycznych dla niej białek. Mimo małych rozmiarów pojedynczej tratwy, suma ich powierzchni stanowi około 30% całej powierzchni błony plazmatycznej. W zależności od składu (głównie cholesterolu) i oddziaływań typu białko-białko i białko-lipidy małe tratwy mogą ulegać koalescencji i tworzyć struktury o średnicy 500 nm. Początkowo uważano, że tratwy są stabilnymi strukturami, które tylko wolno i nieznacznie zmieniają się w czasie. Ostatnie doświadczenia wykazały jednak, że są to struktury bardzo dynamiczne, stale i szybko zmieniające swój skład i odgrywające ważną rolę w różnych procesach biologicznych. Wykazano ponadto, że takie same cząsteczki występujące w tratwach pełnią różne funkcje w zależności od położenia czy po stronie zewnętrznej, czy wewnętrznej (cytoplazmatycznej) błony plazmatycznej. Cząsteczki tratw lipidowych mogą ulegać przemieszczeniom w ich obrębie, a zmiana położenia ze strony cytoplazmatycznej na zewnętrzną zależy od iloci cholesterolu i innych lipidów w tratwach i może być bardzo szybka (następuje w ciągu nanosekund). Tratwy lipidowe biorą udział w wielu procesach komórkowych, takich jak: transdukcja sygnałów, endocytoza klatryno-niezależna (kaweolarna) i in.
Author of the article: 
Download the article: 

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki